غربالگری تحمل به سرمای زمستانه 22 رقم تاک در استان ‌کردستان

به منظور بررسی تحمل به سرما و تغییرات کربوهیدرات‌های محلول و محتوای آب جوانه و شاخه یکساله 22 رقم تاک، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان در دی و اسفند ماه سال 1390 انجام شد. بعد از اعمال تیمارهای سرما (10- تا 30- درجه سانتی­گراد)، مقادیر LT50ارقام با استفاده از روش نشت یونی و قهوه‌ای شدن سنجیده شد. ارقام از نظر تحمل به سرما در هر دو مرحله نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری با هم داشتند (01/0P≤). همبستگی بالایی بین تحمل به سرمای برآورد شده با هر دو روش نشت یونی و قهوه‌ای شدن وجود داشت. براساس مقادیر LT50اندازه­گیری شده با روش نشت‌یونی در دی ماه، بیشترین تحمل به سرمای جوانه در رقم ’بول‌مسکه‘ (LT50 برابر 5/26- درجه سانتی­گراد) و کمترین تحمل به سرما در رقم ’گون‌کله‌باب ‘ (LT50 برابر 8/20- درجه سانتی­گراد) مشاهده شد. براساس مقادیر LT50 جوانه‌ اندازه‌گیری شده با روش نشت یونی در این مرحله ارقام به سه دسته تقسیم شدند: 1) ارقام متحمل به سرما (LT50 برابر 25- تا 27-) شامل ’بول‌مسکه‘، ’سرقوله‘، ’خلیلی‘، ’بیدانه‌قرمز‘ و ’فخری‌زودرس‘، 2) ارقام نیمه متحمل (LT50 برابر 23- تا 25-) شامل ’شرشره‘، ’شاهینی‘، ’شیرازی‘، ’گزنه‌ای‘، ’رشه‘، ’تبرزه‘، ’بیدانه‌سفید‘، ’نفتی‘، ’ملایی‘ و ’فخری‌دیررس‘ و 3) ارقام با تحمل کمتر (LT50 برابر 21- تا 23-) شامل ’صاحبی‘، ’لعل‘، ’صحنه‌ای‘، ’عسگری‘، ’مره‌ای‘، ’ریش‌بابا‘ و ’گون‌کله‌باب‘. برخلاف مقدار کربوهیدرات‌های محلول، محتوای آب‌جوانه در ارقام متحمل به سرما کمتر از ارقام دیگر بود. این امر تأییدی بر ارتباط بین آبکشیدگی جوانه و تجمع کربوهیدرات‌ها با تحمل به سرمای تاک می‌باشد.